Reklam
Vakıf Katılım
Tarih : 2020-06-21 18:00:00

15-19 Haftası Ekonomi Özeti

Bu haftaya küresel piyasalar koronavirüs pandemisinde ikinci dalga endişeleri ile başladı. Pekin ve Tokyo gibi şehirlerde ve Amerika’da vaka sayılarında yaşanan artışlar ikinci dalga endişelerinin derinleşmesinde etkili oldu. Fed Başkanı J. Powell yarı yıl para politikası sunumunda, ekonomik toparlanmanın zamanlamasına ve gücüne ilişkin ciddi belirsizlik olduğunu ifade etti. Ayrıca salgının kontrol altına alındığına güvenene kadar, tam bir toparlanma ihtimalinin düşük olduğu görüşünü paylaştı. Faizlerin ekonomi düzelene kadar sıfıra yakın kalacağını tekrarlarken toparlanma ilerledikçe enflasyonun Fed’in %2 hedefine ilerleyeceğini belirtti. Yurt dışında bir diğer takip edilen veri İngiltere Merkez Bankası’nın dün açıkladığı faiz kararı oldu. İngiltere Merkez Bankası haziran ayı toplantısında politika faizini değiştirmeyerek %0,10’da sabit bıraktı. Koronavirüsle mücadele kapsamında varlık alım hedefini 645 milyar sterlinden 745 milyar sterline yükseltti. Salgına ilişkin tedbirlerin hafifletilmesi ve beraberinde normalleşme süreci ile birlikte ikinci dalgaya dönük endişeler küresel piyasalarda dalgalı bir seyir izlenmesine neden oldu. Diğer taraftan yurt içinde bütçe dengesi verisi takip edildi. Mayıs ayında, merkezi yönetim bütçe giderleri 85,4 milyar TL, bütçe gelirleri 68,1 milyar TL ve bunun sonucu olarak bütçe açığı 17,3 milyar TL oldu. Faiz dışı açık ise mayısta 7,64 milyar TL olarak gerçekleşti. Bu gelişmeler paralelinde hafta başında 109.000 seviyesinin altına kadar gerileyen ve hafta genelinde karışık bir seyir izleyen BİST100 Endeksi, %3,44 kazançla 113.612 puandan haftayı tamamladı. İçerisinde bulunduğumuz haftaya 6,81 seviyelerinde başlangıç yapan Dolar/TL, 6,86 seviyesinin üzerine kadar yükseldi. Euro/TL ise 7,64-7,76 bandında işlem gördü. Ekonomilerin açılmasıyla birlikte vaka sayılarındaki artış petrol talebinin sınırlanabileceği endişesine neden oldu. Petrol piyasasında da fiyatlamalar dalgalı seyrederken haftanın son günlerindeki bir miktar toparlanmanın etkisiyle Brent tipi petrolün varil fiyatı 42 doların üzerine çıktı. Hafta genelinde altın temkinli seyrini sürdürdü. Küresel piyasaların karışık seyretmesi ve virüste 2. dalga endişesi altındaki bu hareketi tetikledi. Altının onsu 1.740,5 dolar, gramı ise 383,6 TL ile haftanın en yüksek seviyelerini gördü. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı haftaya 477 seviyesinden başlayarak hafta sonuna doğru 469,04 seviyesine kadar geriledi. Yurt dışı yerleşik yatırımcılar 5-12 Haziran haftasında reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 49,9 milyon dolar hisse senedi alımı yaparken 719,8 milyon dolar repo dahil DİBS satışı gerçekleştirdi. Aynı dönemde yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatı 202,9 milyar dolar ile rekor kırdı.

Haftanın ilk işlem gününe küresel piyasalarda yaşanan satış dalgasına paralel %0,71 düşüşle 109.393 puandan başlayan BİST100 Endeksi, %0,25 düşüşle 109.556 puandan günü tamamladı. Türkiye 2 yıllık tahvil faizi %9,29, 10 yıllık tahvil faizi %12,19, ABD 10 yıllık tahvil faizi %0,71’den haftaya başlangıç yaptı. Dolar/TL haftayı 6,81, Euro/TL 7,67 seviyelerinden açtı.

Pazartesi günü açıklanan veriye göre Türkiye genelinde konut satışları mayıs ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %44,6 azalışla düşüşünü sürdürerek 50 bin 936 oldu. Koronavirüs salgını nedeniyle nisanda konut satışları %55,5 düşüş kaydetmişti.

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından Mayıs ayı merkezi yönetim bütçe rakamları açıklandı. Merkezi yönetim bütçe giderleri 85,4 milyar TL, bütçe gelirleri 68,1 milyar TL ve bunun sonucu olarak bütçe açığı 17,3 milyar TL oldu. Faiz dışı açık ise mayısta 7,64 milyar TL olarak gerçekleşti.

Çin’de sanayi üretimi mayısta bir önceki yılın aynı dönemine göre %4,44 yükseliş ile pandemiden kaynaklı çöküşten toparlanma ivmesini sürdürdü.

Euro Bölgesi’nde ihracat nisanda geçen yılın aynı dönemine göre kıyasla %29,3 daralarak 136,6 milyar euro, ithalat %24,8 gerileyerek 133,7 milyar euro oldu. Böylece Euro Bölgesi’nin ticaret fazlası nisan ayında 2,9 milyar euro oldu.

ABD New York Fed İmalat Endeksi, haziranda bir önceki aya göre yükseliş gösterirken negatif görünümünü sürdürerek -0,2 değerini aldı.

Salı günü TCMB tarafından açıklanan veriye göre, konut fiyat endeksi, nisanda faizlerde meydana gelen düşüşler ile aylık %1,7, yıllık bazda ise %16,7 artışla 127,5 seviyesinde gerçekleşti.

Almanya’da tüketici fiyat endeksi, mayısta ucuz enerjinin etkisiyle yıllık %0,6 arttı. Böylece Eylül 2016’dan bu yana en düşük seviyesine gerilemiş oldu. Ayrıca Almanya’da Zew ekonomik duyarlılık endeksi ise haziran ayında ekonomik iyimserlik beklentileri ile geçen aya göre 12,4 puan artarak 63,4 oldu. (Beklenti:60,0)

İngiltere’de işsizlik oranı nisanda beklentilerin altında %3,9 olarak gerçekleşti. (Beklenti:%4,7)

ABD perakende satışlar nisan ayında yaşanan sert düşüşün ardından mayısta ekonomilerin yeniden açılmasıyla beklentilerin oldukça üstünde %17,7 artış kaydetti. ABD sanayi üretimi mayısta birçok fabrikanın faaliyetlerine yeniden başlamasına karşın beklentilerin altında kalarak aylık %1,4 oldu.

Fed Başkanı Powell’ın yarı yıl para politikası raporu sunumunda ekonomik toparlanmanın zamanlamasına ve gücüne ilişkin ciddi belirsizlik olduğunu ifade etti. Ayrıca salgının kontrol altına alındığına güvenene kadar, tam bir toparlanma ihtimalinin düşük olduğu görüşünü paylaştı. Faizlerin ekonomi düzelene kadar sıfıra yakın kalacağını tekrarlarken toparlanma ilerledikçe enflasyon Fed’in %2 hedefine ilerleyeceğini belirtti.

Çarşamba günü açıklanan verilere göre, Euro Bölgesi’nde tüketici fiyat endeksi mayısta aylık %0,1 düşerken yıllık %0,1 arttı. İngiltere’de ise tüketici fiyat endeksi, mayısta yıllık %0,5 artış gösterdi.

ABD konut başlangıçları, nisandaki sert düşüşün ardından mayısta bir önceki aya göre %4,3 artışla 974 bine yükseldi. Beklenti ise bu dönemde 1 milyon 95 bin olması yönündeydi.

Fed Başkanı J. Powell, Para Politikası Raporu’na ilişkin sunumunun ikinci gününde Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi’nde, ekonomiyi desteklemek için tüm araçları kullanmakta kararlı olduklarını yineledi. Faiz oranlarını artırmayı düşünmediklerini ve ekonominin daha fazla desteğe ihtiyaç duyabileceğini ekledi.

TCMB tarafından her hafta Perşembe günü periyodik olarak açıklanan yurt dışı yerleşik yatırımcı menkul kıymet istatistiklerine göre 5-12 Haziran haftasında yurt dışı yerleşik yatırımcılar reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 49,9 milyon dolar hisse senedi alımı yaparken 719,8 milyon dolar repo dahil Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) satışı gerçekleştirdi. Yabancılar, 20 haftalık aradan sonra ilk defa hisse senedi alımı gerçekleştirirken son 5 haftanın en yüksek DİBS satışını gerçekleştirdi. Bahsi geçen haftada Fed’in faizleri değiştirmemesi risk iştahını artırırken hisse senetlerine talep arttı ve Nasdaq Endeksi tarihi zirvesini gördü. BİST100 Endeksi 5-12 Haziran tarihleri arasında %0,17 değer kaybetmiş olup 2 yıllık gösterge tahvil faizi ise 40 baz puan artmıştır.

Yine TCMB tarafından haftalık olarak yayınlanan verilere göre 12 Haziran ile biten haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 355 milyon dolar artarak 121.615 milyon dolara yükselirken tüzel kişilerin döviz mevduatı 548 milyon dolar artarak 81.294 milyon dolar ile rekor serisini sürdürdü. Böylece yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin toplam döviz mevduatı 904 milyon dolar artarak 202.909 milyon dolar ile rekor tazeledi. 5 Haziran kapanışında 6,7476 olan TCMB dolar alış kuru 12 Haziran tarihinde 6,7827 seviyesine yükseldi. Böylelikle yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatı 13,2 milyar TL artarak 1.376,3 milyar TL oldu.

İngiltere Merkez Bankası Perşembe günü gerçekleştirdiği haziran ayı toplantısında politika faizini değiştirmeyerek %0,10’da sabit bıraktı. Koronavirüsle mücadele kapsamında varlık alım hedefini 645 milyar sterlinden 745 milyar sterline yükseltti.

ABD’de işsizlik maaşına başvuruların sayısı 13 Haziran’da sona eren haftada 1,5 milyon oldu. (Beklenti: 1,29 milyon). Philadelphia Fed İmalat Endeksi, haziranda bir önceki aya kıyasla 70,6 puanlık artışla 27,5’e yükseldi. Güçlü bir toparlanma kaydeden endeks pandeminin etkisini göstermeye başladığı mart ayından bu yana negatif serini sürdürüyordu.

Bugün açıklanan verilere göre, tarımsal girdi fiyat endeksi, nisanda geçen yılın aynı ayına göre %7,61, bir önceki aya göre %0,79 artış gösterdi.

TCMB, Çin Merkez Bankası ile yenilenen swap anlaşması kapsamında Çin yuanı fonlamasının ilk kullandırımlarının 18 Haziran’da yapıldığını açıkladı.

ABD Ticaret Bakanlığı, 2020 yılı Ocak-Mart dönemine ilişkin cari işlemler dengesi verilerini açıkladı. Bu yılın ilk çeyreğinde cari işlemler açığı bir önceki çeyreğe kıyasla %0,1 azalarak 104,2 milyar dolar oldu.

Haftanın son işlem gününe %1,16 artıda 113.561 puandan başlayan ve seans içinde alıcılı seyrini sürdürerek 114.338 seviyesine kadar yükselen BİST100 Endeksi, %0,99 kazançla 113.612 puandan günü tamamladı. Küresel piyasalarda pozitif bir görünüm hakim. Türkiye’nin 2 yıllık gösterge tahvil faizi %8,94, 10 yıllık tahvil faizi %11,93 ve ABD 10 yıllık tahvil faizi %0,712 seviyesinden işlem görüyor. Dolar endeksi 97,68 seviyesinde, Euro/Dolar paritesi 1,12 sınırında bulunuyor.

 

Uzun Vadede Ne Bekliyoruz…

8,35x olan BİST100 cari F/K çarpanı 9,5x olan 5 yıllık ortalamasına göre %12,0 iskontolu. Türkiye özelinde 2018 ve 2019 yılında artan piyasa volatilitesinin azalmasıyla Borsa İstanbul son dönemde önemli bir ralli yaparak rekor tazelemesine rağmen koronavirüs ve petrol fiyatlarındaki hareketler nedeniyle uluslararası endekslere paralel şekilde 2017 yılından beri en düşük seviyelerini gördü. Mevcut çarpanda iskonto olmasına rağmen önümüzdeki dönem için belirsizliklerin artıyor olması BİST için aşağı yönlü riskleri artırabilir.

2019’da tamamı ikinci yarıda olmak üzere toplam 1.200 baz puan indirime giderek politika faizini %12,00 seviyesine indiren TCMB, 16 Ocak’ta yapılan 2020 yılının ilk toplantısında 75 ve 19 Şubat’taki toplantısında ise 50 baz puanlık indirime gitti. Korona virüs salgını nedeniyle 17 Mart’ta, planlı toplantısından 2 gün önce, olağanüstü toplanarak 100 baz puan indirime giden TCMB, 22 Nisan toplantısında 100 baz puan ve 21 Mayıs toplantısında 50 baz puan daha indirim yaparak haftalık repo faizini %8,25’e çekti.

Mayıs ayında %1,36 artan TÜFE’nin TCMB beklenti anketine göre; Haziran ayında %0,50, Temmuz ayında %0,47, 2020 yılı sonunda %9,54 ve 12 ay sonrasında %9,03 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2020 sonunda 6,99, 12 ay sonrasında ise 7,22 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2020 sonunda 11,6 milyar dolar, 2021 yılında ise 17,3 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2020 ve 2021’de sırasıyla -%1,3 ve %4,6 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %8,00a, 3 ay sonrasında %7,83’e, 6 ay sonrasında %7,74’e ve 12 ay sonrasında ise %7,59’a gerilemesi beklenmektedir. Hali hazırda %12,56 olan 10 yıllık tahvil faizlerinin 12 ay sonrasında %11,12 seviyesinde dengeleneceği beklenmektedir.

Kaynak BMD
Hibya Haber Ajansı

© Copyright 2024 finansinnabzi.com Tüm Hakları Saklıdır.
Web sitemiz Hibya Haber Ajansı Abonesidir.